(ŚWIDWIN) 12 i 13 czerwca 2014 r. odbyły się 2 wycieczki pieszo-autokarowe dla uczniów starszych klas Publicznej Szkoły Podstawowej nr 2 w Świdwinie. Celem imprez było poznanie Zespołu Przyrodniczo-Krajobrazowego w Karsiborze. W imprezie wzięło udział około 100 osób, z tego 90 uczniów.
Obie wyprawy rozpoczęły się zbiórką na placu Sybiraków, skąd nastąpił przejazd autokarami na parking leśny, usytuowany 3 km za wsią Przyrzecze, w miejscu, gdzie swój początek bierze wytyczona w 2005 roku ścieżka przyrodniczo-edukacyjna „Torfowisko Karsibór”.
Tu powitała wszystkich nasza przewodniczka z Nadleśnictwa Świdwin, pani Dorota Pulnik, która w interesujący sposób wprowadziła młodzież w tematykę zwiedzanego terenu. Dowiedzieliśmy się, że torfowisko objęte jest ochroną i ma powierzchnię 350 ha. Znajduje się w pobliżu Regi, 11 km od Świdwina, nieopodal miejscowości Karsibór. 200 lat temu zwane było Fehner Moose, czyli Bagienne Mszary. Miało wówczas kształt kopuły, porośniętej zbiorowiskami torfowców, z luźno tylko występującą, karłowatą sosną. Na przełomie XIX i XX wieku zostało odwodnione, a na dawnych mszarach posadzono sosnę. Dziś tworzy ona ponad 100-letnie drzewostany.
W kompleksie torfowiskowym zachowały się dwa urokliwe jeziora: Bagienne Duże i Bagienne Średnie, których brzegi porastają silnie mszary z żurawiną, wełniankami i rosiczkami. Oba w całości są otoczone torfowiskiem i borami bagiennymi. Można tu zobaczyć m. in. ptactwo: gągoły, cyraneczki, czaplę żurawia. Istniejące w XIX wieku Jezioro Bagienne Małe całkowicie już zarosło mszarami. Dominujące na torfowisku bory bagienne przesycone są zapachem bagna zwyczajnego. Widać także liczną populację borówki bagiennej, zwanej pijanicą. Nie należy jednak zbytnio się nią objadać...
Ścieżkę ma ok. 2,3 km długości, a jej spokojne przejście zajęło nam ok. 1,5 godziny. Na trasie znajdują się tablice tematyczne oraz dwa podesty widokowe przy jeziorach. Mostki i kładki, umożliwiają przejście ścieżki w zwykłym obuwiu turystycznym, chociaż przekonaliśmy się, iż bezpośrednio po deszczu warto mieć na nogach kalosze.
Obie grupy eksplorowały ścieżkę dydaktyczną, poruszając się oznakowanym szlakiem. Uczniowie poznali unikatową szatę roślinną mokradeł, zwłaszcza gatunki chronione, osobliwą faunę, przyrodę nieożywioną, historię torfowiska, szczegóły dotyczące gospodarki leśnej oraz wiele innych ciekawostek. Mogli na przykład z bliska obejrzeć wielkie mrowisko, budki lęgowe dla ptaków, paśnik dla dzikich zwierząt, pułapki feromonowe na owady szkodniki, jak również podziwiać martwe pnie buków - stanowiące siedlisko dla licznych gatunków organizmów czy wreszcie tropić owadożerną roślinę - rosiczkę. Przewodniczka uświadomiła nam, jak duże znaczenie dla środowiska i żyjących tam organizmów mają torfowiska i podkreśliła konieczność ich ochrony dla przyszłych pokoleń.
Po dojściu na parking opiekunowie przeprowadzili konkurs wiedzy zdobytej na wycieczce. Za dobre odpowiedzi czekały liczne nagrody i upominki, które uczestnicy otrzymali od Nadleśnictwa Świdwin.
Niewątpliwie obie wyprawy miały wiele walorów edukacyjnych. Były też świetną okazją do popularyzacji aktywności fizycznej i turystyki. Wycieczki sfinansowano z Europejskiego Funduszu Społecznego w ramach projektu „Równe szanse na starcie”.
Fot. i tekst: Wiesław Wieczorek.
