(GRYFICE) Szkolne Koło Miłośników Ziemi Gryfickiej przy Gimnazjum nr 1 w w Gryficach w obecnym wydaniu Gazety Gryfickiej przedstawia czytelnikom zdjęcie wykonane od strony torów kolei wąskotorowej.
Zdjęcie to otrzymaliśmy od pana Janusza Zawadzkiego. Przedstawia grupę młodzieży zmierzającą w kierunku „Łysej Góry”. Na pierwszym planie z gitarą widzimy pana Janusza, po jego lewej stronie stoi Jolanta Czeska, jego przyszła żona.
Obecna Łysa Góra przed wojną nazywała się Kamminer Berg, jej wysokość wynosi 43 m nad poziomem morza. W tle widzimy panoramę Gryfic i skrzyżowanie obecnych ulic Błonie i Łąkowa. Niemiecka nazwa ulicy Błonie to Trift Str. Trift w dosłownym tłumaczeniu oznacza DRYFOWAĆ.
Pomiędzy torami a ulicą znajduje się pastwisko, obecnie jest to pole uprawne. Na niemieckich mapach obszar ten nazwany jest Greifenberger Moor, czyli Gryfickie Bagno, a widoczny fragment opisany jest jako Moritz - katen. Dawna niemiecka nazwa obecnej ulicy Błonie oraz nazwa całego obszaru wskazują, że był to teren podmokły, nie nadający się pod uprawę. Dawne nazwy tego terenu znakomicie oddają jego przeszłość geologiczną. W tym miejscu bowiem, w momencie cofania się lodowca, swój nurt miała rzeka. Łysa Góra stanowiła jej brzeg, czego dowody znaleźć możemy grzebiąc w piasku na skarpie wzgórza. Fragmenty przeciwległego brzegu znaleźć możemy na żwirowni tuż za Rzęskowem.
Cofanie się lodowca ukształtowało obecny teren miasta Gryfice. Wjeżdżając do Gryfic z każdej strony podróżni zjeżdżają z górki. Widać to wyraźnie od wjazdu ze strony Płotów, Jabłonowa, Kamienia, Niekładzia, Trzebiatowa czy Stawna. Te wyniesienia to pozostałość po dawnym brzegu lodowcowej rzeki. Zarówno dawna nazwa ulicy Błonie - DRYFUJĄCA - wskazuje na problem z jej wybudowaniem. Dziś o tym świadczą głębokie rowy melioracyjne po obu stronach drogi i kałuże na polach, które nawet w najgorętsze lato nie wysychają.
Na zdjęciu widzimy również tory kolei wąskotorowej. Pod koniec XIX wieku dynamiczny rozwój przemysłu w regionie wymagał sprawnej komunikacji. Najlepszym rozwiązaniem okazała się kolej wąskotorowa, która kosztem mniejszej zdolności przewozowej była kilkukrotnie tańsza w budowie. Do dziś przetrwała tylko jedna linia - z Gryfic Wąskotorowych do Pogorzelicy Gryfickiej o długości ok. 40 kilometrów.
Pierwsza linia gryfickiej wąskotorówki połączyła w 1896 roku Gryfice z Niechorzem. W 1898 wybudowano linię z Gryfic do Dargosławia. Obie linie do 1900 roku posiadały prześwit toru 750 mm, który poszerzono do 1000 mm. Obie linie zostały także wydłużone do Trzebiatowa, odpowiednio w 1912 i 1907 roku. Rok 1901 przyniósł otwarcie linii Gryfice - Golczewo, którą w 1903 roku wydłużono do Stepnicy, przez Łoźnicę, gdzie krzyżowała się z linią normalnotorową Szczecin - Świnoujście. Dwa lata później otwarta została linia Golczewo - Śniatowo. Ostatnie linie powstały w latach 1911-1913: Czarnogłowy - Rokita, Trzebiatów - Mrzeżyno i Kołomąć - Trzygłów. Łączna długość torów wynosiła 175,6 km.
Dziś spacerując torami w kierunku Łysej Góry zobaczyć możemy na szynach sygnatury z datą 1896 r. Wystarczy tylko dobrze się rozejrzeć.
Karolina Kulig - klasa III A Gimnazjum nr 1