(GRYFICE) Szkolne Koło Miłośników Ziemi Gryfickiej w Gimnazjum nr 1 przedstawia czytelnikom Gazety Gryfickiej historię cukrowni w Gryficach.
Ze względu na ograniczenia skupiliśmy się na historii zakładu po 1945 r. Historię cukrowni opracowała nasza koleżanka Katarzyna Gasperowicz (obecnie uczennica ZSP im. Czesława Miłosza w Gryficach). Prezentowane zdjęcia otrzymaliśmy od pana Grzegorza Motały i przedstawiają one prace przy odbudowie cukrowni w 1947 r.
Podczas II Wojny Światowej cukrownia uległa zniszczeniu. Po wojnie władze centralne Przemysłu Cukrowniczego w Warszawie skierowały na teren woj. szczecińskiego specjalną grupę dla zabezpieczenia mienia państwowego, w tym cukrowni. Wspomniana grupa pod kierownictwem Władysława Kubickiego przybyła do Gryfic 10 maja 1945 roku. Wśród 60-osobowej grupy znajdowała się 3-osobowa dyrekcja przyszłej cukrowni: płk Antoni Lenart, major Jan Pisanecki oraz inż. Adam Godlewski . Zadaniem dyrekcji było ustalenie strat wojennych na terenie obiektu i zabezpieczenie istniejących maszyn i urządzeń przed dalszą dewastacją.
Zanim przystąpiono do odbudowy Cukrowni Gryfice, powierzono jej rolę Rejonowego Inspektoratu Plantatorskiego. Decyzją Ministerstwa Przemysłu z dnia 16 kwietnia 1947 r. Cukrownia Gryfice usamodzielniła się. Nadano jej status przedsiębiorstwa i powołano dyrekcję . Ustalono ostateczną nazwę fabryki: „Cukrownia Gryfice - Przedsiębiorstwo Państwowe Gryfice”.
Dyrektorem został inż. Adam Kremke. Jesienią 1947 r. rozpoczęto pierwsze wstępne prace przygotowawcze do odbudowy cukrowni, a wiosną 1948 r. ruszyły pełną parą roboty budowlane i montażowe. Rozpoczęto je od remontu budynków mieszkalnych, stanowiących własność cukrowni, które zająć mieli niezbędni do prowadzenia odbudowy fachowcy. Prace przy odbudowie obiektów cukrowni były intensywne. W związku z szybkim wzrostem stanu załogi w cukrowni, kuchnię i stołówkę przeniesiono z prywatnego domu Władysława Kubickiego, na teren fabryki, lokalizując ją w świetlicy zakładowej. Na budowie zostały zaangażowane brygady „Służba Polsce”. Ekipy budowlane nie szczędziły wysiłków i pracowały dzień i noc. Do końca października 1948 r. wybudowano i wyposażono w maszyny budynek fabryczny, kotłownię, magazyn cukru i wapniarnię.
Pierwsza kampania po wojnie odbyła się w 1948 r. i trwała od 29 XI do 23 XII. Wyprodukowano wówczas, podczas kampanii trwającej 19 dni, 1621 ton cukru białego, 4,2 tys.q melasy i 5,6 tys.q wysłodków, a przerób dobowy sięgnął 665 ton buraków. Załoga liczyła 913 osób.
Od samego początku cukrownia była jednym z największych zakładów przemysłowych Gryfic. W 1949 r. zajęła we współzawodnictwie międzyzakładowym I miejsce wśród cukrowni okręgu poznańskiego. Utrzymała tę pozycję przez następnych kilka lat. W latach 50. Zarząd Cukrowni pod dyr. Stefana Broszaka koncentruje swe wysiłki na zmechanizowanie robót ciężkich , pracochłonnych i szkodliwych dla zdrowia. Cdn.
Katarzyna Gasperowicz, absolwentka Gimnazjum nr 1 w Gryficach
