Gazeta Gryficka - Budynki, które upodobały sobie władze. Historia pisana obiektywem cz. 39 (GRYFICE)

(GRYFICE) Szkolne Koło Miłośników Ziemi Gryfickiej w Gimnazjum nr 1 pod opieką pana Jacka Lew, przedstawia w obecnym wydaniu Gazety historię gryfickich budynków, w których mieściły się siedziby władz.

Do podjęcia tego tematu skłoniły nas dwa zdjęcia. Jedno z nich otrzymaliśmy od pani Renaty Wesołowskiej i przedstawia ono Targi Książki z 1971 r., które odbywały się na placu Zwycięstwa. W tle widzimy budynek tzw. prezydium, w którym obecnie mieści się administracja gminna i powiatowa. Budynek jest dopiero w stanie budowy, a samo zdjęcie stanowi prawdziwą perełkę, jeżeli chodzi o historię naszego miasta.
Drugie zdjęcie otrzymaliśmy od pana Edwarda Kisiela i wykonane zostało w 1986 r., na ulicy Wojska Polskiego. W tle widzimy ten sam budynek, co na pierwszym zdjęciu.

Do 1945 roku miasto Greifenberg i wiejski powiat gryficki były częścią prowincji pomorskiej. Siedziba władz znajdowała się w nie istniejącym już dziś budynku przy obecnej ulicy Niepodległości 60. Według wyników spisu z dnia 17 maja 1939 roku ludność miasta wynosiła 10.426 osób, a powiatu gryfickiego - 47.806 osób. Władze miejskie swoją siedzibę miały w obecnym budynku GDK. Budynek ten został zniszczony w 1945 r., a po odbudowie zmienił swoje przeznaczenie. Jeżeli porównamy zdjęcia przedwojenne z obecnym jego wyglądem, to wyraźnie widać, że brakuje mu obecnie jednego piętra. Co ciekawe, do 1945 r. powiatowa siedziba NSDAP mieściła się w Treptow (obecnym Trzebiatowie), a nie w Greifenberg. Jej szefem był Franz Ohm, w którego cieniu pozostawał landrat powiatu gryfickiego Hans Heinrich von Holstein. Ostatnim zaś przedwojennym burmistrzem Greifenberg był dr Schmidt.

Pod koniec lutego 1945 r. do Gryfic przeniesiono biura urzędu rejencji koszalińskiej. W momencie zajęcia miasta przez wojska radzieckie i polskie zajmowano budynki dla sztabów. Było to utrudnione, ponieważ na skutek grabieży i podpaleń wiele nadających się do tego budynków zostało zniszczonych, m.in. siedziba powiatu i miasta. Sztab 1 Samodzielnej Warszawskiej Brygady Kawalerii ulokował się w wilii przy Mickiewicza 19 (obecnie budynek Komendy Powiatowej Policji). Willa ta stanowiła jeden z najładniejszych budynków w tej części miasta.

Ze względu na ciasnotę i zupełne nieprzystosowanie do wymogów wojskowych, sztab wkrótce przeniósł się do budynku gimnazjum (obecnie LO im. B Chrobrego), gdzie rezydował aż do opuszczenia miasta. Od 9 marca do 9 kwietnia 1945 r. Gryfice były siedzibą sztabu 1 Armii Wojska Polskiego. Stąd kierowano m.in. walkami oddziałów polskich o Kołobrzeg. Siedziba sztabu również znajdowała się w ekskluzywnej willi z dwom lwami przy obecnej ulicy Parkowej. Gdy władzę przejęła radziecka komendantura wojenna, komendant, mjr Łukin, swoją siedzibę ulokował w budynku przy ulicy Górskiej 19 (budynek ten już nie istnieje, a na jego miejscu znajduje się SANEPID).

18 maja 1945 r. do miasta przybywa Grupa Operacyjna Zagórze. Pełnomocnikiem rządu (starosta) na obwód (powiat) został Kazimierz Borzęcki. Jego siedziba mieściła się przy ul. Kościuszki 15 (w budynku tym znajdowała się niegdyś Biblioteka Pedagogiczna i Poradnia Pedagogiczna).

Brak odpowiednich budynków dla administracji spowodował podjęcie decyzji przez władze centralne (jesienią 1945 r.) o przeniesieniu władz obwodowych do Trzebiatowa. Na skutek licznych protestów decyzję anulowano. Widzimy więc jak poważny problem stanowiło zniszczenie miasta w tworzeniu administracji. Zapomnianym, aczkolwiek ważnym dla powojennej historii Gryfic budynkiem, jest dom przy obecnej ul. Ruta (obok LO) gdzie znajdowała się siedziba PPR, głównego organu nowej komunistycznej władzy, co do dziś upamiętnia umieszczona na nim tablica.
Daria Kisiel, klasa III E, Gimnazjum nr 1

Zaloguj się lub zarejestruj aby oceniać artykuły

Brak ocen

Strona wygenerowana w 0.78 sek

Created Arnoldk_20 ver 3.0